De investeringsmarkt heeft het moeilijk. Investeerders houden hun hand steeds vaker op de knip, mede door politieke en economische onzekerheden. Welke opties zijn er dan nog voor start- en scale-ups in de energietransitie, voedseltransitie en circulaire economie? Isabel van Nesselrooij, fondsmanager Transitiefonds bij ROM InWest, benadrukt de waarde van projectfinanciering. “Geduldig kapitaal is cruciaal om projecten voorbij de operationele fase te krijgen. Zodra je daar bent, maak je meer kans op financiering vanuit de private markt.”
“Net toen de energietransitie in een stroomversnelling zat, is het investeringsklimaat flink verslechterd,” vertelt Isabel. “De politieke onzekerheid in Nederland door de kabinetswisseling en nieuwe wet- en regelgeving speelt een rol, maar ook wereldwijde conflicten zetten de verkrijgbaarheid van grondstoffen onder druk. Internationale politieke gebeurtenissen zoals de recente Amerikaanse verkiezingen hebben eveneens hun weerslag. Al deze factoren maken private investeerders terughoudend, waardoor ondernemers vaker nul op het rekest krijgen.”
Obstakels door veranderend investeringsklimaat
Ondernemers in de energie- en circulaire transitie hebben te maken met een reeks serieuze obstakels. Isabel noemt voorbeelden als netcongestie, afhankelijkheid van buitenlandse grondstoffen en de hoge kosten die gepaard gaan met de overstap naar duurzame energie. “Deze uitdagingen maken consumenten voorzichtig en remmen de ontwikkeling van nieuwe initiatieven. Het is geen makkelijke markt.”
Innovatieve projecten bieden oplossingen
Gelukkig zijn er ook positieve ontwikkelingen. Isabel: “Veel ondernemers werken aan concrete oplossingen met innovatieve technologieën. Denk aan waterstofprojecten, smart energy hubs, batterijopslagsystemen, aquathermie en recycling; projecten die we bij ROM InWest toejuichen omdat ze een belangrijke rol spelen in het versnellen van de energietransitie, voedseltransitie en circulaire economie.”
Projectfinanciering als investeringsinstrument
“Typerend voor deze projecten zijn de flinke investeringen die in het begin nodig zijn, bijvoorbeeld voor de bouw van een fabriek”, gaat Isabel verder. “Maar marktpartijen zijn terughoudend met financiering in deze vroege fase, omdat de risico’s dan nog groot zijn. Daarom bieden wij ook projectfinanciering aan. We richten ons onder meer op ‘first-of-a-kind’-initiatieven in de energietransitie, voedseltransitie en circulaire economie.”
Participaties en leningen
Isabel legt uit dat ROM InWest naast participaties ook leningen kan verstrekken met een looptijd tot tien jaar. “Dit ‘geduldige kapitaal’ geeft ondernemers de ruimte om hun projecten verder te ontwikkelen. Daarnaast bieden we business development-advies en verbinden we ondernemers met relevante partijen in het ecosysteem. Zo helpen wij projecten door de meest onzekere fases heen. Wanneer de grootste risico’s van het project achter de rug zijn, wordt private financiering beter bereikbaar. ”
Succesvolle voorbeelden
Isabel wijst op voorbeelden van projectfinanciering in Noord-Holland. “Een goed voorbeeld is S4 Energy in Heerhugowaard, dat een energieopslagsysteem heeft gerealiseerd bij Windpark Luna. Dit systeem zorgt voor een constante energiestroom, waardoor het windpark efficiënter energie kan leveren. Een ander succesverhaal is Chaincraft in Amsterdam, dat vetzuren fermenteert. Dankzij projectfinanciering uit het PDENH-fonds kon Chaincraft een demonstratiefabriek bouwen – een cruciale stap in het opschalen van hun innovatieve oplossing.”